Związek Zawodowy Pracowników Ruchu Ciągłego ZA Puławy SA

.
Dodane przez Marek-ZZPRC dnia 30.07.2013 11:59:54

POLOWANIE NA CZAROWNICE

Treść rozszerzona

Wies�aw, jak Faraon, pop�dzi� nas precz

Jacek Kaczmarski

POLOWANIE NA CZAROWNICE

W czerwcu 1956 roku dosz�o w Poznaniu do wyst�pie� robotnik�w. W najwi�kszych zak�adach pracy rozpocz�y si� strajki, kt�re zosta�y brutalnie st�umione przez �wczesn� w�adz�. W spo�ecze�stwie dawa�o si� odczu� symptomy przesilenia. Oczekiwano nowego otwarcia. Przecie� czasy stalinowskie bezpowrotnie mija�y, czego symbolem by�o przem�wienie Nikity Chruszczowa, w kt�rym pot�pi� on minion� epok� wraz z wszech obecnym kultem Stalina. W Polsce przejawem zako�czenia koszmaru stalinizmu by�a �mier� Boles�awa Bieruta. Nic wi�c nie sta�o na przeszkodzie, by rozpocz�� nowy etap budowy socjalizmu – ju� bez b��d�w i wypacze�. I oto kilka miesi�cy p�niej wydawa�o si�, �e oczekiwane zmiany nast�puj�. Do w�adzy dosz�a nowa ekipa pod przyw�dztwem W�adys�awa Gomu�ki.

Raz zdobytej w�adzy nie oddamy nigdy!

Nowy pierwszy sekretarz wla� w serca Polak�w nadziej�: W ci�gu ubieg�ych lat nagromadzi�o si� w �yciu Polski wiele z�a, wiele nieprawo�ci i bolesnych rozczarowa� – przekonywa� w jednym z przem�wie� w 1956 roku. Idee socjalizmu, przenikni�te duchem wolno�ci cz�owieka i poszanowania praw obywatela, w praktyce ulega�y g��bokim wypaczeniom. S�owa nie znajdowa�y pokrycia w rzeczywisto�ci. Ci�ki trud klasy robotniczej i ca�ego narodu nie dawa� nam oczekiwanych owoc�w. Wierz�, towarzysze i obywatele, g��boko, �e te lata min�y bezpowrotnie.

Rozpocz�� si� okres zwany w historii pa�dziernikow� odwil��. Nowa w�adza obieca�a amnesti� dla wi�ni�w politycznych, ukr�cenie samowoli organ�w bezpiecze�stwa, poprawienie stosunk�w z Ko�cio�em czy ograniczenie cenzury. Jak si� potem okaza�o, obietnice te by�y jedynie posuni�ciem taktycznym, w wi�kszo�ci niezrealizowanym. W sposobie sprawowania w�adzy pojawi�o si� natomiast co� innego. Nagonki. Wspomina� o tym Jerzy Urban w rozmowie z Mart� Stremeck�. Ot� �wczesna w�adza reagowa�a histerycznie na afery i wydarzenia kreowane przez �wczesn� pras�. Gdy np. rozpisywano si� na temat gwa�t�w, specjaln� dyrektyw� zarz�dzano wyrabianie normy wy�apywania gwa�cicieli w powiatach. Gomu�ka uzna�, �e to jest g��wny problem Polski – wspomina Urban. Min�y gwa�ty, zacz�y si� afery mi�sne. Wawrzecki poszed� wisie�. Sko�czy�o si� mi�so, zacz�y si� sk�ry, a w aferach sk�rzanych ludzie dostawali do�ywocia. Do czego doprowadzi� taki styl dzia�ania? W konsekwencji do marca 1968 roku. Do jednego z najwi�kszych w powojennej Polsce „polowa� na czarownice”. Ale czemu o tym przypominam? Bo bez znajomo�ci historii trudno zrozumie� tera�niejszo��. Trudno zrozumie� dzia�ania dzisiejszych aparatczyk�w, prze�cigaj�cych si� w radykalnym �ciganiu wrog�w ludu.

Gorliwy neofita

Jan Filip Libicki, senator PO (wcze�niej ZChN, a jeszcze trzy lata temu PiS), chce napisa� projekt ustawy – jak j� nazywa – antyzwi�zkowej. Ju� na samym poziomie semantycznym mamy do czynienia z nagonk� i zwalczaniem. Gdy dodamy do tego wypowiedzi senatora, �e b�dzie walczy� ze zwi�zkowcami do samego ko�ca – jego lub ich, nie mamy w�tpliwo�ci, �e demokracja w Polsce jest zagro�ona, a przy w�adzy s� ludzie nieodpowiedzialni, czerpi�cy szeroko z przypomnianego przed chwil� okresu. To przecie� Gomu�ka jest autorem s�awnych s��w: W�adzy raz zdobytej nie oddamy nigdy.

Wr��my jednak do wojowniczego senatora. W wywiadzie dla Rzeczpospolitej wy�uszczy� on szczeg�owo, sk�d wzi�� si� jego pomys� na walk� ze zwi�zkami: Kiedy Piotr Duda, szef „Solidarno�ci” zapowiada, �e nie zamierza negocjowa� w sprawie elastycznego czasu pracy, zwi�zki zawodowe wychodz� ze spotkania w Komisji Tr�jstronnej i staj� si� przybud�wkami partyjnymi, a zwi�zkowcy broni� swoich partykularnych interes�w, zamiast dba� o pracownik�w. W dobie trudnej sytuacji na rynku pracy, to ustawa porz�dkuj�ca sytuacj� zwi�zk�w zawodowych jest niezb�dna. I dalej: Pracodawcy i zwi�zki zawodowe s� rywalami wewn�trz funkcjonuj�cej firmy. Absurdaln� sytuacj� jest wi�c, �e pracodawca musi op�aca� tu swoich konkurent�w. Nale�y ul�y� przedsi�biorcom i firmom.

Ju� w dniu publikacji wywiadu senatorowi odpowiedzia� Piotr Duda. Na konferencji prasowej w siedzibie Forum Zwi�zk�w Zawodowych zauwa�y�, �e senator nie rozumie, czym s� zwi�zki zawodowe. Bo na pewno nie s� one i nigdy nie by�y rywalami dla pracodawc�w, ale ich partnerami. Jak wida� senator rozumie dialog w podobny spos�b jak rz�d, co jedynie potwierdza s�uszno�� decyzji reprezentatywnych central zwi�zkowych o zawieszeniu prac w Komisji Tr�jstronnej.

Przewodnicz�cy FZZ Tadeusz Chwa�ka, zapytany o s�owa senatora Libickiego, podchodzi do sprawy w spos�b bardziej radykalny. Jego zdaniem senator podejmuje bardzo prymitywn� walk� ze zwi�zkami zawodowymi i przynosi wstyd polskiemu parlamentaryzmowi. Strona zwi�zkowa nie powinna zni�a� si� do takiego poziomu dyskusji, bo jest to tylko bijatyka na polityczne zam�wienie. – Zwi�zki dzia�aj� w ustalonym systemie prawnym i na zasadach prawa. Senator Rzeczpospolitej powinien tego prawa przestrzega�, bo uczestniczy w jego uchwalaniu. Dzi� ludzi pracy pr�buje si� spycha� do roli taniej si�y roboczej, a gdy si� o nich upominamy, wytacza si� nam wojn�. Proponuj�, �eby pan senator przyjrza� si�, jak dzia�aj� zwi�zki w Niemczech lub w krajach Skandynawii i jak tam wygl�da partnerstwo z pracodawcami. Wydaje mi si�, �e senator Libicki nie wie nic na temat, w kt�rym w spos�b emocjonalny zabiera g�os.

Po reformie uzwi�zkowienie nawet 90%

S�awomir Wr�ga, wiceprzewodnicz�cy Forum Zwi�zk�w Zawodowych i wiceprzewodnicz�cy OZZZPRC uwa�a natomiast, �e zmiany, kt�re proponuje senator mog� p�j�� – paradoksalnie – w dobrym kierunku i pom�c zwi�zkom. M�wi: Pa�stwo polskie na�o�y�o na zwi�zki zawodowe obowi�zek reprezentowania wszystkich – bez wzgl�du na przynale�no�� zwi�zkow�. Reprezentujemy wi�c solidarnie wszystkich ludzi pracy, nie patrz�c na to, czy s� naszymi cz�onkami i czy odprowadzaj� sk�adki na kt�r�kolwiek central� zwi�zkow�. W zamian umo�liwiono nam oddelegowanie naszych dzia�aczy do pracy zwi�zkowej z zachowaniem ich wynagrodzenia. Udost�pniono r�wnie� pomieszczenia do prowadzenia dzia�alno�ci zwi�zkowej na terenie zak�ad�w pracy – na podstawie umowy pomi�dzy zwi�zkiem a pracodawc�. Ta regulacja jest dla nas niekorzystna! Dlaczego? Bo znacznie �atwiej by�oby nam reprezentowa� tylko naszych cz�onk�w – dla nich negocjowa� uk�ady zbiorowe pracy i podwy�ki. W�wczas zb�dne by�oby oddelegowywanie dzia�aczy do pracy zwi�zkowej i wydzier�awianie im pomieszcze� w zak�adach pracy. Nie mam bowiem w�tpliwo�ci, �e uzwi�zkowienie wzros�oby z obecnych kilkunastu procent do 70, a mo�e nawet do ponad 90 procent. Wtedy pieni�dzy ze sk�adek wystarczy�oby na pensje dla dzia�aczy i na zakup lokali. Podobny system funkcjonuje dzisiaj w krajach skandynawskich. Tam nikt nie ma w�tpliwo�ci, �e do zwi�zku trzeba nale�e�, bo nikt inny nie wspomo�e pracownika w trudnych negocjacjach z pracodawc�. Pracodawcy i rz�dz�cy natomiast nie maj� w�tpliwo�ci, �e rozmawiaj� z r�wnoprawnym partnerem. Dzi� w Polsce dialog najcz�ciej ogranicza si� do dw�ch stron. I po �adnej z nich nie ma niestety zwi�zkowc�w.

Wr�ga zwraca uwag� na jeszcze jeden aspekt tej sprawy – na finansowanie organizacji pracodawc�w, kt�re przecie� te� s� wspierane przez zak�ady pracy i korzystaj� z tych samych �cie�ek na fundusze unijne co zwi�zkowcy. Stawia wi�c pytanie, czy przy takim modelu, kt�ry zaproponowa� senator Libicki, spo�ecznie akceptowalne pozostawa�oby finansowanie organizacji pracodawc�w z pieni�dzy przedsi�biorstw. Jego zdaniem, logika wskazuje, �e wtedy sk�adki na organizacje pracodawc�w powinni p�aci� przedsi�biorcy ze swoich, a nie firmowych pieni�dzy. Warto r�wnie� podkre�li�, �e dzisiaj podzia� mi�dzy pracownik�w a pracodawc�w jest nie tylko patologiczny, ale r�wnie� niezgodny z prawem mi�dzynarodowym. Osoba samozatrudniona mo�e wed�ug dzisiejszych regulacji zrzeszy� si� jedynie w organizacji pracodawc�w. Tymczasem prawo mi�dzynarodowe stanowi, �e do zwi�zk�w zawodowych mog� nale�e� pracuj�cy. A nie jak w Polsce– pracownicy.

Wygl�da na to, �e senator Jan Filip Libicki ze swoimi nieczystymi intencjami mo�e jednak zwr�ci� uwag� na wa�ny aspekt funkcjonowania zwi�zk�w i je�li wywo�a sejmow� debat� na ten temat, to – kto wie – mo�e zrobi pracownikom du�� przys�ug�. Pan Jezus te� przecie� wjecha� do Jerozolimy na osio�ku, by zrobi� tam prawdziw� rewolucj�, wi�c nie powinni�my si� obra�a�, �e to w�a�nie senator partii rz�dz�cej wnosi do dyskusji tak wa�ne spo�ecznie projekty.

Wojciech A. Pokora

Artyku� uka�e si� w najnowszym numerze miesi�cznika Zmiany.