Sprawozdanie – strajk i co dalej?
Pamiêtamy, ¿e decyzja o zakoñczeniu strajku i sporu zapad³a po tym, gdy strajk zosta³ zawieszony, co w konsekwencji, z niezrozumia³ych wówczas dla nas wzglêdów, doprowadzi³o do eskalacji dzia³añ zarz±du i s³u¿alczych wobec niego zwi±zków zawodowych oraz podleg³o¶æ s³u¿bow± pracowników dzia³u kadr i dyrekcji naczelnej. Zamiast podj±æ dzia³ania prowadz±ce do merytorycznego za¿egnania sporu, zaostrzono ataki na przedstawicieli zwi±zków bêd±cych w sporze zbiorowym. Ca³y nacisk po³o¿ono na propagandê.
W zwi±zku z powy¿szym jeszcze tego samego dnia podpisane zosta³o porozumienie koñcz±ce spór zbiorowy. Z ramienia zak³adu pod porozumieniem podpisy z³o¿yli wiceprezes Marian Rybak oraz cz³onek zarz±du Andrzej Kopeæ. W porozumieniu koñcz±cym spor zbiorowy strona zwi±zkowa i pracodawca uzgodnili, ¿e:
W ramach za³atwienia ¿±dania sporu zbiorowego (zaniechanie bezprawnego nêkania i zastraszania pracowników spó³ki, szczególnie poprzez ci±g³e zmiany struktury organizacyjnej), pracodawca powo³a niezw³ocznie po podpisaniu niniejszego porozumienia zespó³, w sk³ad którego wchodziæ bêdzie po jednym przedstawicielu ka¿dej z organizacji zwi±zkowych dzia³aj±cych u pracodawcy, który to zespó³ opracuje kodeks etyki okre¶laj±cy zasady zachowania pracowników pracodawcy w relacjach pracowniczych. Po opracowaniu takiego kodeksu etyki zostanie on przez pracodawcê wdro¿ony do stosowania. Strona zwi±zkowa o¶wiadcza, i¿ opracowanie takiego kodeksu etyki zaspokaja w ca³o¶ci ich ¿±danie sporu zbiorowego wymienione wy¿ej.
W ramach za³atwienia ¿±dania sporu zbiorowego (podjêcie rzeczywistych dzia³añ na rzecz zwiêkszenia bezpieczeñstwa pracy instalacji i warunków pracy pracowników), pracodawca bêdzie organizowa³ cykliczne, comiesiêczne spotkania z udzia³em przedstawiciela zarz±du, spo³ecznego inspektora pracy i przedstawicieli ka¿dej z organizacji zwi±zkowych dzia³aj±cych u pracodawcy, których celem bêdzie zg³aszanie pracodawcy wszelkich problemów zwi±zanych z bezpieczeñstwem pracy. Strona zwi±zkowa o¶wiadcza, i¿ organizacja takich spotkañ zaspokaja w ca³o¶ci ich ¿±danie Sporu zbiorowego wymienionego wy¿ej.
W ramach za³atwienia ¿±dania sporu zbiorowego (uruchomienie 15% podwy¿ek wynagrodzeñ zasadniczych pracowników z wyrównaniem od 1 czerwca 2011 roku), Zwi±zek Zawodowy Pracowników Ruchu Ci±g³ego Zak³adów Azotowych „Pu³awy” SA oraz Spo³eczny Zwi±zek Zawodowy Pracowników Zak³adów Azotowych „Pu³awy” SA podpisz± Porozumienie z 9 marca 2012 roku, a ZZPRC podpisze: Protokó³ dodatkowy Nr 16 z dnia 9 marca 2012 r. do Zak³adowego Uk³adu zbiorowego Pracy z dnia 22 marca 2006 r. dla Pracowników Zak³adów Azotowych „Pu³awy” SA, Postanowienie uk³adowe Nr 1/2012/7 do ZUZP z dnia 9 marca 2012 r. i Postanowienie uk³adowe Nr 2/2012/8 do ZUZP z dnia 15 marca 2012 r. ZZPRC oraz SZZP o¶wiadczaj±, i¿ podpisanie powy¿szych dokumentów zaspokaja w ca³o¶ci ich ¿±danie sporu zbiorowego wymienione wy¿ej.
W zwi±zku z postanowieniami punktów 1 do 3 powy¿ej, strona zwi±zkowa i pracodawca o¶wiadczaj±, i¿ spór zbiorowy zostaje zakoñczony z chwil± podpisania niniejszego Porozumienia oraz wszystkich wymienionych dokumentów.
Dzi¶ muszê stwierdziæ, ¿e po up³ywie ponad trzech miesiêcy od zakoñczenia sporu mo¿emy czuæ siê oszukani. Dlaczego? Poniewa¿ nie zrealizowano wiêkszo¶ci zawartych w porozumieniu postanowieñ. Strona zwi±zkowa po raz kolejny zgodzi³a siê na kompromis, który zosta³ cynicznie wykorzystany. Przede wszystkim nie zrealizowano postanowieñ zawartych w punkcie pierwszym. Zobowi±zano siê do niezw³ocznego, czyli bez zbêdnych czynno¶ci i przeszkód, powo³ania zespo³u, który opracuje kodeks etyki. Nie zrobiono tego do dnia dzisiejszego.
Po drugie, do dzi¶ w sprawie poprawy bezpieczeñstwa pracy instalacji i warunków pracy pracowników nie zrobiono nic. Minê³y ju¿ trzy miesi±ce od zapewnienia, ¿e co miesi±c odbywaæ siê bêd± spotkania maj±ce na celu omawianie problemów zwi±zanych z bezpieczeñstwem. W tym czasie dosz³o na terenie zak³adów do wypadku zbiorowego i co najmniej jednego indywidualnego. Z udzia³em substancji chemicznych. Czy to nie jest powód, by przyspieszyæ realizacjê punktu drugiego porozumienia? Ma doj¶æ do wypadku ¶miertelnego, ¿eby osoby odpowiedzialne za bezpieczeñstwo zechcia³y zaj±æ siê tym problemem?
W zwi±zku z tym, ¿e zarz±d nie rozpocz±³ realizacji postanowieñ, 2 sierpnia br. wystosowali¶my pismo nastêpuj±cej tre¶ci:
W zwi±zku z podpisaniem porozumienia koñcz±cego spór zbiorowy 9 maja 2012 roku (…) wnosimy o spotkanie w mo¿liwie najkrótszym terminie. Podczas spotkania dokonamy wspólnych uzgodnieñ odno¶nie realizacji zapisów zawartych w porozumieniu koñcz±cym spór zbiorowy z 9 maja br. w tym:
powo³anie zespo³u do opracowania i wdro¿enia w Zak³adach Azotowych „Pu³awy” SA kodeksu etyki;
organizacji cyklicznych spotkañ z udzia³em przedstawiciela zarz±du spó³ki, spo³ecznego inspektora pracy oraz organizacji zwi±zkowych w zakresie bezpieczeñstwa pracy.
Z niepokojem obserwujemy wydarzenia skutkuj±ce zbiorowymi wypadkami z udzia³em substancji chemicznych. Od niespe³na roku (od sierpnia 2011r) w naszej spó³ce zdarzy³o siê kilka zbiorowych wypadków i kilka indywidualnych.
Zarz±d spó³ki prosimy o przygotowanie relacji na temat wypadków zbiorowych oraz indywidualnych wywo³anych czynnikami chemicznymi, okoliczno¶ci zdarzeñ, wypadkowych i podjêtych dzia³añ maj±cych zapobiegaæ podobnym zdarzeniom w przysz³o¶ci. Prosimy o ustalenie terminu spotkania.
Jak zarz±d odpowiedzia³ na powy¿sze pismo? Naszym zdaniem w sposób cyniczny, pokazuj±cy, ¿e powy¿sze problemy nie s± dla niego istotne. W sprawie powo³ania zespo³u do opracowania kodeksu etyki otrzymali¶my pismo (10 sierpnia br.) od starszego specjalisty ds. PR – Marka Sieprawskiego. Poinformowa³ on, ¿e zgodnie z obecnymi standardami wpisanymi w tzw. Spo³eczn± Odpowiedzialno¶æ Biznesu, chce wprowadziæ w Zak³adach Azotowych „Pu³awy” SA kompleksowy program etyczny. Chce zatem, aby zasady i warto¶ci, które bêd± podstaw± kultury etycznej spó³ki, objê³y nie tylko nasze wewnêtrzne relacje, ale równie¿ kontakty zewnêtrzne z szerokim gronem interesariuszy. Do prac nad programem etycznym i samym kodeksem pan Marek Sieprawski chce powo³aæ interdyscyplinarny zespó³ z udzia³em eksperta-doradcy. Organizacje zwi±zkowe maj± mieæ kluczowy wk³ad w budowanie relacji etycznych na linii pracownik-pracodawca, ale zapraszaj± nas tak¿e do obecno¶ci w pracach i dyskusjach nad kompleksowym modelem kultury etycznej Zak³adów Azotowych „Pu³awy”. Pracom nad programem etycznym oraz kodeksem etycznym, który bêdzie jego wa¿nym elementem, towarzyszyæ bêdzie program komunikacji wewnêtrznej ukierunkowany na zapewnienie zaanga¿owania i zainteresowania tematyk± etyczn± w dzia³alno¶ci spó³ki jak najszerszego grona pracowników. Ka¿da z organizacji ma zg³osiæ jednego przedstawiciela i spotkanie mo¿e odbyæ siê ju¿ w sierpniu, o czym zostaniemy poinformowani w odrêbnym pi¶mie. Zatem o etyce bêdziemy rozmawiali z dzia³em public relations, którego szef, co mogli¶my ogl±daæ na fotografiach, niszczy³ w wolnym czasie cudz± w³asno¶æ.
W sprawie bezpieczeñstwa pracy odpowied¼ otrzymali¶my 8 sierpnia br. od dyrektora Pionu Wsparcia S³awomira Jedliczko. Pisze on tak:
Realizuj±c uzgodnienie zawarte w porozumieniu z 9 maja 2012 roku, dotycz±cego organizacji cyklicznych spotkañ w zakresie bezpieczeñstwa pracy, na podstawie upowa¿nienia Zarz±du spó³ki, przedstawiam propozycje w tej sprawie. Czêstotliwo¶æ spotkañ – raz na kwarta³ ( w porozumieniu podpisanym w maju mowa jest o comiesiêcznych spotkaniach!); termin spotkania – pierwsza dekada miesi±ca po danym kwartale; W spotkaniu uczestnicz±: przedstawiciel Zarz±du, Dyrektor Produkcji, Dyrektor Pionu Wsparcia, przedstawiciel s³u¿b BHP, Miêdzyzak³adowy Spo³eczny Inspektor Pracy oraz przedstawiciele Organizacji zwi±zkowych.
Dyrektor Jedliczko zaprasza zatem na spotkanie po zakoñczeniu I kwarta³u – 5 pa¼dziernika o godz. 10.00 w sali 20 w budynku dyrekcji naczelnej... Czyli po pó³ roku od zakoñczenia sporu zbiorowego, po pisemnym upomnieniu, ¿e nierealizowane s± postulaty podpisane przez przedstawicieli zarz±du, podczas gdy podpisuj±c dokumenty, zobowi±zano siê do niezw³ocznego zorganizowania spotkañ. Gdyby¶my my tak niezw³ocznie zakoñczyli zawieszony strajk, byæ mo¿e nie dosz³oby do dzisiejszej sytuacji z wezwaniami na Zak³ady Azotowe „Pu³awy” najpierw przez Synthos, a nastêpnie przez Tarnów, ale o tym za chwilê.
Warto przypomnieæ, ¿e ju¿ po zakoñczeniu sporu zbiorowego w rejonowym s±dzie pracy (pierwsza instancja) zapad³ wyrok skazuj±cy Zak³ady Azotowe „Pu³awy” SA za stosowanie dyskryminacji tj. nierównego traktowania w zatrudnieniu. Pozew wniós³ Leszek Lewicki. Zatem nasze postulaty podnoszone podczas sporu zbiorowego nie by³y (i nadal nie s± – poniewa¿ zarz±d ich, jak przedstawi³em przed chwil±, nie spe³ni³) nieprawdziwe. Prawid³owo zdiagnozowali¶my bol±czki naszego zak³adu pracy, co znajduje potwierdzenie tak¿e w wyrokach s±dowych.
6 czerwca 2012 roku wystosowali¶my do zarz±du spó³ki pismo, w którym wyst±pili¶my w obronie pracowników pakowni saletry, siarczanu i kaprolaktamu. Pismo zosta³o bez odpowiedzi. Zarz±d w pierwszej chwili stara³ siê ignorowaæ dzia³ania zwi±zku (w pierwszym momencie w obronê pracowników pakowni zaanga¿owa³o siê jedynie ZZPRC i SZZ). Inne zwi±zki nie interesowa³y siê t± kwestia ze wzglêdu na fakt, ¿e zarz±d realizowa³ swoj± politykê ciêcia kosztów, a otwarcie przeciwko polityce zarz±du spó³ki pozostali dzia³acze nie wystêpuj±.
Nastêpnie wystosowali¶my apel do pracowników pakowni. Napisali¶my w nim m.in.:
Wyst±pili¶my do pracodawcy z pisemn± pro¶b± o udzielenie nam informacji czym spowodowane jest zaprzestanie ewidencjonowania za³adunków w kartach pracy, która to ewidencja potrzebna jest do wyliczenia wynagrodzenia akordowego. Obawiamy siê, ¿e pracodawca bêdzie próbowa³ dokonaæ obni¿enia Waszych wynagrodzeñ nie zmieniaj±c pozosta³ych warunków pracy czyli przede wszystkim nie zmniejszaj±c ilo¶ci pracy któr± wykonujecie. Takie dzia³anie pracodawcy by³oby nielegalne i jako takie niemo¿liwe do wprowadzenia w drodze negocjacji ze zwi±zkiem zawodowym. Dlatego obawiamy siê, ¿e pracodawca bêdzie próbowa³ na Was Kole¿anki i Koledzy wymóc podpisanie porozumieñ zmieniaj±cych Wasze warunki p³acy.
Nastêpnie ponowili¶my pismo do zarz±du spó³ki, w którym za¿±dali¶my zaprzestania dzia³añ maj±cych na celu zmniejszenie wynagrodzeñ pracowników zatrudnionych w wydziale pakowni saletry, siarczanu i kaprolaktamu (HL-1) bez zmniejszania ilo¶ci wykonywanej pracy, zaprzestania wywierania presji celem wymuszenia na tych pracownikach podpisania nowych, niekorzystnych dla nich anga¿y, zaprzestania ³amania przepisów BHP celem uzyskania wiêkszej wydajno¶ci pracy np. ³adowanie na samochód dwóch sze¶æsetkilogramowych worków z saletr± zawieszonych na jednym haku przez jedn± osobê, bez asekuracji, pozostawiania pracowników na nadgodziny po trzeciej zmianie.
Zagrozili¶my, ¿e niespe³nienie tych ¿±dañ spowoduje wej¶cie organizacji zwi±zkowych w spór zbiorowy. Zabieg z wprowadzeniem zmian w wynagrodzeniu pracowników saletry nie powiód³ siê. Postanowiono zatem wzmocniæ pozosta³e organizacje zwi±zkowe. Po spotkaniu w dniu 21 czerwca br., na którym wraz z cz³onkiem zarz±du Zak³adów Azotowych „Pu³awy” SA Markiem Kap³uch± rozmawiali¶my o sytuacji na pakowni saletry, siarczanu i kaprolaktamu i podczas którego Marek Kap³ucha zapewnia³, ¿e nie ma wiedzy na temat zaistnia³ej sytuacji, zorganizowane zosta³o na tym wydziale spotkanie, podczas którego cz³onek zarz±du Marek Kap³ucha z trosk± pochyli³ siê nad losem pracowników pakowni informuj±c ich, ¿e o sprawie wie od pocz±tku czerwca poniewa¿ by³ informowany przez Zwi±zek Zawodowy Pracowników Zak³adów Azotowych „Pu³awy” oraz przez Zwi±zek Zawodowy „Solidarno¶æ”.
Sytuacja ta potwierdzi³a gorzk± prawdê, ¿e niektóre zwi±zki zawodowe w naszych zak³adach nie wystêpuj± przeciwko pracodawcy, po strajku otrzyma³y za to etaty zwi±zkowe i etaty dla cz³onków rodzin. Pracownikom pakowni starano siê wmówiæ, ¿e zarz±d zak³adów wspólnie z „Solidarno¶ci±” i Zwi±zkiem Zawodowym Pracowników Zak³adów Azotowych „Pu³awy” razem broni± ich wynagrodzeñ. Nie bardzo rozumiem przed kim?
W sprawie pracowników pakowni saletry, siarczanu i kaprolaktamu wszczêty zosta³ spór zbiorowy. 5 lipca br. w porozumieniu koñcz±cym ten spór zapisano:
W ramach za³atwienia ¿±dania Sporu zbiorowego Pracodawca zaproponowa³ nowe porozumienia zmieniaj±ce warunki pracy i p³acy w wy¿szej wysoko¶ci ni¿ poprzednio przedstawione. (…) Pracodawca rozszerzy³ liczbê osób objêtych porozumieniami zmieniaj±cymi tak¿e na tzw. pracowników poza akordowych.
Przypomnê, ¿e przy okazji walki o pracowników pakowni saletry, siarczanu i kaprolaktamu jak zwykle pojawi³ siê znany nam wszystkim zestaw obelg w stosunku do naszego zwi±zku, ale mimo wspólnych dzia³añ pracodawcy z niektórymi zwi±zkami, maj±cymi na celu wzmocnienie tych drugich, to ZZPRC wraz ze Spo³ecznym Zwi±zkiem Zawodowym obroni³ pracowników pakowni, co potwierdzone jest dokumentami opublikowanymi na naszej stronie.
W imieniu Zarz±du ZZPRC
S³awomir Wrêga