Związek Zawodowy Pracowników Ruchu Ciągłego ZA Puławy SA - Artykuły: 01.2007

Z uwagi na to, �e strategia nie zosta�a zaprezentowana publicznie i stanowi do�� ci�le strze�on� tajemnic� przedsi�biorstwa, nie mog� omawia� jej szczeg��w. Poniewa� jednak przedstawiono wizj� rozwoju ZAP na najbli�sze 10 lat, do kt�rej b�dziemy dostosowywa� organizacj� oraz schemat firmy, chcia�bym przekaza� swoje pierwsze refleksje na ten temat.

Jak pami�tamy, od chwili debiutu gie�dowego, w wyniku kt�rego sp�ka zyska�a dodatkowy kapita� na rozw�j, realizowany jest program inwestycyjny, g��wnie w obszarze modernizacyjnym. Tymczasem w cz�ci rozwojowej, nastawionej na nowe produkty, nie uruchomiono �adnego powa�niejszego przedsi�wzi�cia. Wynika to po cz�ci z zasz�o�ci minionego okresu, kiedy zamiast planowa� sensownie rozw�j firmy, uprawiano medialn� propagand� sukcesu, wykorzystuj�c do niej dobr� koniunktur�. "Azoty" nie mia�y jasno sprecyzowanej strategii rozwoju, st�d oczekiwania Rady, by taki dokument w ko�cu powsta�. Z drugiej strony nale�y zauwa�y�, �e coraz trudniej jest pozyska� nowoczesne technologie, daj�ce szanse na dalszy rozw�j. S� one z natury albo bardzo drogie albo praktycznie niedost�pne. Na marginesie wspomn�, �e tendencja ta dotyczy r�wnie� naszej firmy, bo jak zadeklarowa� zarz�d - �wycofujemy si� z oferowania technologii w odniesieniu do kaprolaktamu.

W dobie przekszta�ce� w�asno�ciowych od jakiego� czasu obserwuje si� na rynku krajowym tendencj� do ��czenia si� przedsi�biorstw w wi�ksze organizmy (zgodn� zreszt� z trendem panuj�cym na rynkach �wiatowych, w tym r�wnie� w bran�y chemicznej). Czy zaprezentowana strategia dla zak�ad�w spe�ni oczekiwania nowoczesnej firmy, jak� mamy ambicj� budowa�? Trzeba przyzna�, �e przedstawia ona �mia�� wizj� budowy wok� „Pu�aw" du�ej grupy kapita�owej - licz�cego si� o�rodka produkcyjnego i badawczo-rozwojowego. Dla przyk�adu, tak robi CIECH, kt�ry z dawnej centrali handlu zagranicznego, wyrasta na lokalnego potentata, coraz bardziej licz�cego si� w sektorze WSCh, osi�gaj�c ju� dzisiaj przychody na poziomie naszych zak�ad�w. Powie kto�, �e za�o�enia strategii mog� przypomina� zwalczan� przez nas koncepcj� konsolidacji. Z grubsza mo�na by odnie�� takie wra�enie, jest jednak kilka zasadniczych r�nic. Wspomniana koncepcja zak�ada�a bowiem konsolidacj� przez podzia� firm sektora, podczas gdy strategia naszego zarz�du zak�ada budow� grupy kapita�owej wok� Zak�ad�w Azotowych „Pu�awy" SA, przy zachowaniu integralno�ci samych zak�ad�w. Wychodzi naprzeciw potrzebie przed�u�ania �a�cuch�w produktowych poprzez pozyskiwanie do grupy kapita�owej firm ju� dzi� wytwarzaj�cych wyroby na bazie naszych produkt�w. Zak�ada te� rozw�j nowych produkt�w i nie ograniczanie �rodk�w na modernizacj� istniej�cych instalacji. Stawia wreszcie na wykorzystanie potencja�u Pu�awskiego Parku Przemys�owego i specjalnej strefy ekonomicznej we wsp�pracy z w�adzami miasta Pu�awy.

Czy s� s�abe strony strategii? Tak. Moim zdaniem to kilka niewiadomych w sferze decyzji na szczeblu Skarbu Pa�stwa, a tak�e konieczno�� znalezienia niema�ych �rodk�w finansowych dla realizacji strategii. Kolejnym zagro�eniem jest konkurencja krajowa i zagraniczna, kt�ra w swoich strategiach mo�e zak�ada� podobne scenariusze dla rozwoju w�asnych biznes�w, mog�ce pokrzy�owa� nasze plany. Tym bardziej warto budowa� �mia�� wizj� rozwoju pu�awskich zak�ad�w w oparciu o istniej�ce zasoby, ale te� poprzez kupno innych firm, b�d�ce de facto ta�sz� drog� do zdobycia potrzebnych technologii i instalacji, daj�c� realne szanse na to, by w Pu�awach powsta�o jedno z silniejszych centr�w chemicznych (zamiast by� cz�ci� innego). I pod tak� w�a�nie koncepcj� rozwoju, firma przygotowuje regulamin organizacyjny. Dzi� jest on na etapie zbierania opinii i uwag. Zajmuje si� nim r�wnie� rada pracownik�w, kt�ra - jak s�dz� - przedstawi szereg krytycznych i konstruktywnych uwag, mog�cych wp�yn�� na ostateczny kszta�t regulaminu i schematu organizacyjnego przedsi�biorstwa. Osobi�cie przedstawi� swoje uwagi z nadziej� �e pomog� one przynajmniej lepiej wyja�ni� wszystkim istot� koncepcji.

Proponowana organizacja jest zreszt�, je�li nie wzorowana, to podobna do organizacji coraz �mielej stosowanych w firmach chemicznych. Zak�ada bowiem w ramach dzia�alno�ci podstawowej utworzenie dw�ch obszar�w z w�asnymi s�u�bami handlowymi, zwanych dywizjami: chemiczn� i agro, a tak�e obszaru zarz�dzania Pu�awskim Parkiem Przemys�owym. Z kolei w sferze dzia�alno�ci pomocniczej, w obszarze wsparcia produkcji, znalaz�yby si�: elektrociep�ownia, logistyka, ochrona �rodowiska i BHP, sta� po�arna i ochrona, kontrola jako�ci, telekomunikacja i informatyka, jak r�wnie� jeszcze kilka innych, niemniej istotnych dla funkcjonowania firmy obszar�w. W tej samej sferze znajdowa�oby si� tak�e centrum utrzymania ruchu i inwestycje. Kolejny obszar to centrum zarz�dzania, z�o�one z departament�w: strategii i rozwoju, finans�w, zarz�dzania zasobami ludzkimi i organizacji korporacyjnej (na marginesie uwa�am, �e dobrano niezbyt fortunne nazewnictwo).

Generalnie dokumenty strategiczne wymagaj� jeszcze dopracowania, ale pokazuj� wizj� podnoszenia warto�ci firmy poprzez zakupy, przed�u�aj�ce �a�cuchy produktowe wsparte obszarem PPP i stref� ekonomiczn�. Do osi�gania tych cel�w ma s�u�y� lepsza organizacja firmy Jak b�dzie w praktyce, przekonamy si� w miar� realizacji zakre�lonych cel�w Jedno jest pewne - by strategia mia�a szanse powodzenia, poza wspomnianymi wy�ej przes�ankami, potrzebna jest akceptacja spo�eczna, akcentowana zreszt� w dokumencie. Tylko firma postrzegana przez pracownik�w jako atrakcyjny pracodawca, z jasno okre�lonym kierunkiem rozwoju, mo�e liczy� na zaanga�owanie w realizacj� strategii i lojalno��, bez zjawisk aferalnych i pr�b realizowania ukrytych interes�w. W celu budowania takiego wizerunku dokument ten musi uwzgl�dnia� potrzeby pracownik�w, zar�wno materialne, jak i pozap�acowe w postaci np. mo�liwo�ci rozwoju karier. W tym miejscu nawi�� do przedstawionego Radzie podsumowania kontroli NIK, dotycz�cego niegospodarno�ci przy zagospodarowaniu popio�u z elektrociep�owni. Zarz�d wyci�gn�� ju� pierwsze wnioski - zar�wno organizacyjne, jak i dyscyplinarne w stosunku do os�b odpowiedzialnych za ten obszar. I oby by�o to przestrog� dla innych, �e w firmie nie b�dzie si� tolerowa� tego rodzaju zachowa�. Osobi�cie oczekiwa�bym te� wi�kszej otwarto�ci zarz�du w informowaniu za�ogi o tego typu sprawach, by plotka, pokazuj�ca sprawy w krzywym zwierciadle, nie by�a g��wnym �r�d�em informacji.

Kolejnym niemniej wa�nym tematem, jakim zajmowa�a si� Rada Nadzorcza, by�a ocena wsp�pracy z Kolzapem (kwestia ta zosta�a podj�ta przez zwi�zki zawodowe podczas ostatniego spotkania z Rad�). Z materia��w otrzymanych od zarz�du wynika, �e obs�uga przewoz�w przez t� sp�k� jest nieznacznie korzystniejsza od ofert firmy Cargo, chocia� mo�na mie� do niej zastrze�enia z uwagi na brak zapowiadanych inwestycji w infrastruktur� kolejow� bocznicy i zbyt ma�e przychody ze �r�de� zewn�trznych. Oceniona zosta�a jednak jedynie sfera ekonomiczna, a pomini�to jak�e istotne kwestie pracownicze. Do tych ostatnich - mam nadziej� - Rada powr�ci po ocenie tej sp�ki m.in. przez prokuratur�, kt�ra prowadzi �ledztwo w zwi�zku z zarzutem fa�szerstwa zapis�w ZUZP, jaki organizacje zwi�zkowe postawi�y osobom zarz�dzaj�cym Kolzapem.

Nast�pnym tematem wymagaj�cym nieustannej troski udzia�owc�w jest Ba�tycka Baza Masowa. Tu zdaje si� sprawa dojrza�a do podj�cia bardziej stanowczych dzia�a� z wnioskami personalnymi w��cznie. Z informacji przekazanych Radzie Nadzorczej wynika, �e odmiennie ni� w minionym okresie warto zadba�, by sp�ka ta nadal by�a naszym oknem na �wiat. Jest wola udzia�owc�w, by podj�� bardziej stanowcze kroki w celu osi�gni�cia przez BBM stabilizacji finansowej. Rada zdecydowa�a tak�e, �e zarz�d „Azot�w" b�dzie si� sk�ada� z czterech os�b, zalecaj�c jednocze�nie z�o�enie wniosku o dokonanie stosownych zmian w statucie sp�ki, by w sytuacji r�wnej liczby g�os�w decydowa� g�os prezesa sp�ki.

I na koniec (chocia� by� to jeden z pierwszych temat�w) musz� wspomnie� o wynikach ekonomicznych sp�ki.

Jak wynika z przedstawionego raportu analitycznego, realizacja planu przebiega zgodnie z przyj�tymi za�o�eniami, a nawet nieznacznie wykracza ponad ten plan. Trzeba jednak przypomnie�, �e w stosunku do ubieg�ego roku obrotowego, rok bie��cy jest s�abszy. Obserwujemy dalszy spadek mar�y na naszych produktach, co jest zjawiskiem niepokoj�cym. Rosn� te� ceny podstawowych surowc�w. Dla zobrazowania podam, i� koszty gazu zwi�kszy�y si� o 25% w por�wnaniu do analogicznego okresu roku ubieg�ego, co stanowi niebagateln� kwot� 56 min z�. Zarz�d prowadzi rozmowy z PGNiG, maj�ce na celu obni�enie koszt�w,zwi�zanych z zakupem tego surowca.

Z bardziej optymistycznych spraw nale�y zauwa�y�, �e na terenie elektrociep�owni ruszy�a inwestycja magazynowania i za�adunku popio�u, powstaj�cego przy spalaniu w�gla, co pozwoli na znaczne obni�enie koszt�w, zwi�zanych z zagospodarowaniem popio��w. Rada przyzna�a tak�e nagrody roczne dw�m cz�onkom zarz�du, kt�rzy przepracowali w sp�ce ca�y poprzedni rok obrotowy. Na m�j wniosek Rada Nadzorcza zajmowa�a si� spraw� samochod�w s�u�bowych w podr�ach prywatnych oraz kwesti� wysoko�ci wyp�aty odszkodowa� i odpraw by�emu prezesowi zarz�du. Sprawy te maj� dalszy bieg, dlatego nie b�d� ich teraz opisywa�.

Nast�pne posiedzenie Rady Nadzorczej Zak�ad�w Azotowych „Pu�awy" SA odb�dzie si� w marcu, o ile w mi�dzyczasie nie pojawi� si� pilne sprawy do za�atwienia.