Związek Zawodowy Pracowników Ruchu Ciągłego ZA Puławy SA

Komitet Strajkowy w Zak�adach Azotowych „Pu�awy” S.A. w pe�ni podtrzymuje swoje, wielokrotnie ju� wyra�ane stanowisko, i� prowadzona od 17 marca 2012 r. na terenie Zak�ad�w akcja, nie jest akcja protestacyjn� w rozumieniu art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o rozwi�zywaniu spor�w zbiorowych, a strajkiem, okre�lonym w art. 17 powo�anej ustawy. B��dne jest przy tym stanowisko Zarz�du, jakoby prowadzona akcja nie mia�a cech strajku z uwagi na to, �e zaanga�owani w ni� pracownicy nie powstrzymuj� si� od wykonywania swoich obowi�zk�w.

Komitet strajkowy raz jeszcze zwraca uwag� Zarz�du na tre�� art. 21 ust.2 ustawy o rozwi�zywaniu spor�w zbiorowych, zgodnie z kt�rym prowadz�cy strajk ma nie tylko prawo, ale wr�cz obowi�zek wsp�dzia�ania z pracodawc� w zakresie niezb�dnym m.in. do nieprzerwanej pracy zak�adu i utrzymania instalacji. Powo�any przepis stanowi lex specialis w stosunku do art. 17 ust. 1 ustawy i jako taki, na og�lnych zasadach prawa, wy��cza jego stosowanie (por. np. H. Lewandowski: Prawo pracy, Warszawa 1997-2005).

Wyb�r formy strajku polegaj�cej na nie przerywaniu pracy poszczeg�lnych instalacji i jednoczesnym okupowaniu pomieszcze� zak�adowych, stanowi wyraz poszanowania przez pracownik�w zasady s�u�ebnej roli strajku, kt�ry nie ma na celu ekonomicznego zniszczenia pracodawcy, a jedynie wywalczenie nale�nych praw.

Dzia�anie Zarz�du polegaj�ce na powtarzaniu pracownikom, �e dop�ki �wiadcz� oni prac� to ich dzia�anie nie jest strajkiem, mo�e i musi by� odbierane jako swoiste namawianie pracownik�w do zaniechania wykonywania swoich obowi�zk�w, co, w dalszej konsekwencji, rodzi�oby dla Zarz�du mo�liwo�� poci�gni�cia organizator�w strajku do odpowiedzialno�ci cywilnej za ewentualnie powsta�e szkody w oparciu o art. 26 ust. 3 ustawy o rozwi�zywaniu spor�w zbiorowych. Dzia�anie takie oceni� nale�y jako wysoce naganne i zmierzaj�ce do uniemo�liwienia realizowania przez pracownik�w konstytucyjnie zagwarantowanego prawa do strajku.

Odnosz�c si� do twierdze� Zarz�du, jakoby dzia�anie polegaj�ce na gro�eniu uczestnikom strajku poci�gni�ciem do odpowiedzialno�ci karnej, stwierdzi� nale�y co nast�puje.

Dzia�anie os�b pozostaj�cych na terenie zak�adu pracy w zwi�zku z realizowaniem jednej z dopuszczalnych prawem form strajku tzw. strajku okupacyjnego, nie realizuje znamion przest�pstwa naruszenia miru domowego, stypizowanego w art. 193 � 1 kk.

Pi�miennictwo prawa karnego powszechnie akceptuje pogl�d wyra�ony przez Witolda Kulesz� w monografii „Demonstracja. Strajk. Blokada” (por. np. Kodeks karny. Komentarz, t. II, O. G�rniok, S. Hoc, S. Przyjemski, Gda�sk 1999 r., str. 166; Kodeks karny. Cz�� Szczeg�lna, Komentarz, t.I, Warszawa 2000 r. Nie stanowi przest�pstwa naruszenia miru strajk okupacyjny zak�adu pracy. Ta bowiem forma walki pracowniczej urzeczywistnia si� w�a�nie w miejscu pracy. Obecno�� strajkuj�cych w miejscu zatrudnienia jest co najmniej konkludentnym zachowaniem, wyra�aj�cym gotowo�� wiadczenia pracy, gdy cele strajku zostan� osi�gni�te. W Kulesza proponuje ocenia� takie zachowanie w kategoriach kontratypu zwanego kontratypem strajku

W sytuacji okupowania w�asnego zak�adu pracy (inaczej ni� instytucji pa�stwowej czy samorz�dowej), zgodnie z pogl�dem doktryny prawa karnego, pracownicy dzia�aj� w ramach kontratypu strajku (a zatem dzia�anie ich pozbawione jest znamienia bezprawno�ci, koniecznego dla zaistnienia przest�pstwa).

O tej ocenie prawnej Zarz�d zosta� poinformowany pismem z 19 marca 2012 r.

Jednocze�nie, zdaniem Komitetu strajkowego, to Zarz�d dopuszcza si� przest�pstwa z art. 191 � 1 kk tzw. zmuszania do okre�lonego dzia�ania lub zaniechania. Jak wynika z tre�ci powo�anego przepisu, jedna z form omawianego przest�pstwa polega na stosowaniu gro�by bezprawnej w celu zmuszenia okre�lonej osoby do dzia�ania lub zaniechania. Definicj� legaln� gro�by bezprawnej zawiera art. 115 � 12 kk, zgodnie z kt�rym, gro�b� tak� jest m. in. gro�ba spowodowania post�powania karnego.

W �wietle powy�szego, dzia�ania Zarz�du polegaj�ce na „informowaniu” strajkuj�cych o tym, �e w razie nie opuszczenia zak�adu pracy i nie zaniechania prowadzenia strajku zostan� poci�gni�ci do odpowiedzialno�ci karnej za przest�pstwo z art. 193 kk, w pe�ni realizuje znamiona przest�pstwa z art. 191 � 1 kk.

B��dne jest przy tym powo�ywanie si� przez Zarz�d, na wy��czaj�c� bezprawno�� gro�by, klauzul� zawart� w art. 115 � 12 in fine. Zgodnie z klauzul�: ”nie stanowi gro�by zapowied� spowodowania post�powania karnego, je�eli ma ona jedynie na celu ochron� prawa naruszonego przest�pstwem”.

Logicznym zatem prius dla powo�ania si� na t� okoliczno�� musi by� stwierdzenie, �e osoba w stosunku do kt�rej kierowana jest gro�ba, pope�nia przest�pstwo, tymczasem pracownicy bior�cy udzia� w strajku przest�pstwa takiego nie pope�niaj�, bowiem zachowanie ich jest legalne, a zatem nie jest bezprawne.

W tej zatem sytuacji, dzia�anie Zarz�du w �adnej mierze nie mo�e by� oceniane jako maj�ce na celu jedynie ochron� prawa naruszonego przest�pstwem, a zatem, stanowi gro�b� bezprawn� w rozumieniu art. 115 � 12 kk. Abstrahuj�c od powy�szego, zwa�y� nale�y tak�e na pogl�d doktryny, i�: „mo�e by� uznana za gro�b� bezprawn� zapowied� takiego post�powania, kt�re ma wprawdzie na celu ochron� prawa naruszonego przest�pstwem, ale poza tym jest r�wnie� elementem instrumentalnego nacisku sprawcy na zagro�onego” (Janusz Wojciechowski: Kodeks karny. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 1997 r., str. 206).